Chiazaden – ontdek het “goud van de Azteken”

Voor de Azteken waren chiazaden een zeer belangrijke en bijzondere voedselbron. En dat was niet zonder reden, want chiazaden hebben een zeer hoge voedingswaarde, geven langdurig een verzadigd gevoel en zijn enorm veelzijdig in gebruik. Vanaf nu heeft Gezond Eerlijk en Bewust.nl ook chiazaden in haar assortiment.

Wat zijn chiazaden en waar komen ze vandaan?
Chiazaden zijn kleine zwarte zaadjes die je met water of andere ingrediënten dient te mengen om er een gerecht mee te maken. De naam chiazaden (Latijn: Salvia Hispanica) is afkomstig van het woord ‘chian’, dat in de inheemse taal van de Nahuatl stam ‘olieachtig’ betekent. Voordat de Spaanse kolonisten Midden- en Zuid-Amerika bezetten waren chiazaden een belangrijke voedselbron van de inheemse bevolking, naast maïs en bonen. De Azteken beschouwden chiazaden zelfs als waardevoller dan goud, met als gevolg dat de zaden niet alleen als voedselbron dienden maar ook werden ingezet als betaalmiddel en als offer voor de goden.

Waarom zijn chiazaden zo gezond?
Chiazaden behoren door de extreem hoge voedingswaarde absoluut tot de toppers onder de superfoods. De volgende voedingsstoffen vind je allemaal terug in chiazaden:

• Essentiële vetzuren: een van de meest opvallende eigenschappen van chiazaden is dat ze zo’n hoge concentratie essentiële vetzuren bevatten, namelijk tot wel vier keer zoveel dan in andere graansoorten. Deze essentiële vetzuren kunnen niet door het lichaam zelf worden aangemaakt maar zijn wel van cruciaal belang voor het goed functioneren van alle vitale organen. We dienen deze vetzuren dus via onze voeding binnenkrijgen, en chiazaden zijn daar dus bij uitstek voor geschikt. Een van de belangrijkste essentiële vetzuren is alfa-linoleenzuur, een omega-3 vetzuur (Ayerza, 1995).
• Omega-3 vetzuren: chiazaden bevatten de hoogste concentratie omega-3 vetzuren die je maar tegen kunt komen in plantaardige voeding, want het bevat maar liefst 64% alfa-linoleenzuur. Ter vergelijking, lijnzaad dat ook rijk is aan alfa-linoleenzuur maar bevat slechts 55%. Bovendien hebben chiazaden een hele goede omega-3/omega-6 verhouding, te weten 3:2 (Ayerza, 1995).
• Plantaardige eiwitten: chiazaden bestaan voor 23% uit eiwitten en zijn een bron van plantaardige volwaardige eiwitten. Bovendien bevatten chiazaden alle essentiële aminozuren, en die zijn in goede balans met de eiwitten, waardoor het een hele complete voedingsbron is.
• Vitamines, mineralen en sporenelenementen: chiazaden bevatten talloze vitamines, mineralen en sporenelementen waaronder vitamine B1 en B3, calcium, ijzer, magnesium, mangaan, fosfor en zink (Weber et al., 1991).
• Antioxidanten: chiazaden een geweldige bron van antioxidanten, waaronder de krachtige polyfenolen chlorogeenzuur, cafeïnezuur en flavanol glycosiden, die organen en weefsels gezond houden en beschermen tegen kanker en hart- en vaatziekten omdat ze de zeer schadelijke vrije radicalen in het lichaam vernietigen (Silvia Taga et al., 1984).
• Voedingsvezels: chiazaden zijn makkelijk te verteren door het lichaam en bevorderen een gezonde spijsvertering en opname van voedingsstoffen omdat ze zo rijk zijn aan vezels (Weber et al., 1991).

Hoe kun je chiazaden bereiden?
Omdat chiazaden zelf weinig smaak hebben zijn ze erg veelzijdig in gebruik. Het makkelijkste is om de zaden op te lossen in wat lauwwarm water en vervolgens ca. 10 minuten te laten staan totdat het een blubberige gel is geworden. Deze gel kun je gebruiken om ontbijtgerechten en toetjes mee te maken of je groene smoothie wat volume te geven. De zaadjes hebben een heerlijke textuur en absorberen de smaak van de overige ingrediënten van je gerecht, waardoor ze een perfect ingrediënt zijn voor veel verschillende soorten gerechten. Chiazaden zijn in een afgesloten verpakking of bewaarbus heel lang te bewaren, je kunt er dus heel lang mee doen.